Sinh con đã 3 tuổi rồi mà cơ thể chị không thon gọn lại được, vẫn 70kg như sau khi sinh. Nghe đâu đó mạng quảng cáo có loại thuốc giảm cân nhanh và được chiết xuất từ thảo dược nên chị tìm mua về dùng. Uống thuốc được 1 tháng, chị rất thích thú khi cân nặng giảm được 8kg. Tuy nhiên, chị Thoa lại thấy mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, tiểu ít lạ thường. Dù vậy, chị nghĩ chỉ đơn giản là do giảm cân nhanh, cơ thể chưa thích nghi ngay được nên chị có các triệu chứng đó và chị vẫn tiếp tục uống thuốc để với hy vọng có được cân nặng như mong muốn…
Dùng tiếp thuốc thêm nửa tháng nữa thì các triệu chứng trên trở nên trầm trọng. Lúc này đi khám, làm các xét nghiệm mới biết rằng mình bị suy thận cấp. Sau khi loại trừ các nguyên nhân, bác sĩ cho rằng, rất có thể chị bị suy thận do thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc.
Theo DS.Trần Hồng Quân (Trường ĐH Y Dược Cần Thơ), trường hợp suy thận do thuốc giảm béo từ đông dược như chị Thoa không phải là hiếm gặp. Từ những năm 60 của thế kỷ trước, ở Nhật Bản và Trung Quốc đã có thông báo khoa học về tác hại của một số vị thuốc đông dược đối với thận và các cơ quan nội tạng khác, tuy nhiên, cảnh báo này chưa được quan tâm.
Chỉ tới năm 1993, hai phụ nữ ở Bỉ bị suy thận do sử dụng một loại thuốc giảm béo, trong thành phần có cả một số vị thuốc từ đông dược thì giới khoa học và công chúng mới chú ý tới vấn đề này. Sau khi các nhà khoa học nghiên cứu và tìm ra nguyên nhân là do các phụ nữ này muốn giảm béo nhanh nên đã sử dụng liều cao của một loại thuốc giảm béo có 2 vị thuốc đông dược đó là: “quảng phòng kỷ” và “hậu phác”.
Tính đến năm 1998, tại Bỉ ghi nhận khoảng 100 phụ nữ bị suy thận do sử dụng loại thuốc trên. Qua nghiên cứu thì trong quảng phòng kỷ có một chất acid aristolochic là tác nhân gây suy thận. Quá liều acid aristolochic có thể dẫn tới hiện tượng hủy hoại các tổ chức kẽ, gây hoại tử và làm rụng phần rìa có dạng bàn chải ở đoạn gần đầu mút của tiểu quản thận... Sau này, bệnh suy thận do quảng phòng kỷ được gọi là bệnh thận do acid aristolochic.
DS. Quân cũng cho biết: Hiện nay, khoa học đã phát hiện có hơn 60 loại dược liệu bao gồm các loại có nguồn gốc thực vật, động vật và khoáng vật có khả năng nhiễm độc đối với thận, trong đó nhiều loại đông dược có chứa acid aristolochic. Do đó, nếu sử dụng quá liều các vị thuốc đó có thể dẫn tới hoại tử tiểu quản thận cấp; bệnh lý ure huyết... Ngoài ra, nếu sử dụng dài ngày hoặc không đúng cách một số vị đông dược khác còn có thể dẫn đến tình trạng huyết áp cao, đại tiện ra máu, tăng kali huyết. Vì thế, khi cần sử dụng bất kỳ loại thuốc nào dù là đông dược để chữa bệnh hoặc đơn thuần là để giảm béo thì cũng cần phải được thầy thuốc uy tín kê đơn và bốc thuốc. Đối với phụ nữ sau sinh mà tăng cân quá mức, trước khi dùng thuốc giảm cân thì cần có chế độ dinh dưỡng và luyện tập hợp lý.
Việt Hà
