PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ LIỆT NỬA NGƯỜI DO TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO
I- ĐẠI CƯƠNG
- Tai biến mạch máu não bao gồm các trường hợp : co thắt mạch máu não, tắc mạch máu não, nhũn não, xuất huyết não.
- Là một hội chứng bệnh được miêu tả trong phạm vi chứng trúng phong của YHCT
- Nguyên nhân gây chứng trúng phong thường gặp ở người già, hoạt động các tạng Tâm, Can, Thận bị giảm sút gây các hiện tượng âm hư, sinh đàm, phong động gây co giật, hôn mê.
II- TIÊU CHUẨN NHẬN BỆNH NGOẠI TRÚ TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO
- Huyết áp tối đa dưới 170 mm/Hg, tối thiểu dưới 100 mm/Hg
- Yếu hoặc liệt vận động nửa người
- Giai đoạn di chứng sau tai biến mạch máu não
- Trường hợp giai đoạn cấp của tai biến mạch máu não, cần phải điều trị cấp cứu và chăm sóc tích cực tại các khoa điều trụ nội trú. Khoa YHCT nhận bệnh sau khi cùng hội chẩn với BS điều trị tại khoa
Các thể lâm sàng:
a/ Trúng phong kinh lạc: (liệt nửa người không có hôn mê)
Liệt nửa người, liệt mặt, thoáng mất ý thức, đau đầu, chóng mặt, nói khó, cao huyết áp. Mạch : Huyền hoạt, huyền tế sác, phù hoạt.
Các thể: âm hư hoả vượng, phong đàm
b/ Trúng phong tạng phủ : (liệt nửa người kèm hôn mê)
- Chứng bế: Thể liệt cứng do dương khí thịnh, bệnh ở tại tạng Tâm và Can.
Mạch hoạt sác, hữu lực
- Chứng thoát: Thể liệt mềm, bệnh tại Tâm và thận
Mạch Trầm tế, nhược
III- ĐIỀU TRỊ
* Bài thuốc:
Thể Âm hư hoả vượng: Câu đằng, Cúc hoa, Thạch quyết minh, Địa long, Hà thủ ô, Kê huyết đằng, Tang ký sinh
Thể Phong đàm: Bán hạ chế, Phục linh, Trần bì, Cam thảo, Đởm nam tinh, Chỉ thực Toàn yết, Cương tàm, Bạch phụ tử * Châm cứu: sử dụng cho 2 thể gia giảm:
Ngày châm một lần hoặc cách ngày châm một lần
Liệu trình điều trị : 1 đến 2 tháng, ngưng châm 1 tuần, sau đó tiếp tục liệu trình 2
Thượng liêm tuyền | Phong trì | Kiên ngung | Dương lăng tuyền | Phong long |
Ngoại Kim tân | Tý nhu | Ngoại quan | Huyết hải | Lạc chẫm |
Ngoại ngọc dịch | Khúc trì | Hợp cốc | Tam âm giao | Giáp tích |
Thận du | Trật biên |
* Thuỷ châm: mỗi ngày hoặc cách ngày
Thuốc:
1/ cerebrolysin 5ml x 01 ống
2/ Dodecavit (B12 10.000 pg) 2ml x 01 ống
3/ Novocain 3% 2ml x 01 ống
Huyệt: gia giảm
Phong trì Tý nhu Khúc trì Dương lăng tuyền Túc tam lý Thận du Giáp tích